Τι είναι το Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και ποιος είναι ο ρόλος του λογοθεραπευτή;
Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο είναι μια οξεία νευρολογική δυσλειτουργία αγγειακής αιτιολογίας και συμβαίνει όταν η ροή του αίματος στο εγκέφαλο ελαττώνεται ή διακόπτεται απότομα.
Το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο(ΑΕΕ) χωριζεται σε 2 κατηγορίες: στο αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο ή εγκεφαλική αιμορραγία και το ισχαιμικό. Το αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο συμβαίνει λόγω αιμορραγίας ενώ το ισχαιμικό οφείλεται σε απόφραξη ενός αγγείου.Ένα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο μπορεί να παρουσιάσει προβλήματα επικοινωνίας όπως διαταραχές λόγου, ομιλίας, φωνής και κατάποσης. Μια από τις συνηθέστερες διαταραχές λόγου που μπορεί να παρουσιαστεί μετά από ένα ΑΕΕ είναι η αφασία. Η αφασία οφείλεται σε βλάβη που παρουσιάζεται σε περιοχές του κεντρικού νευρικού συστήματος και μπορεί να επηρεάσει το εκφραστικό επίπεδο στο προφορικό και γραπτό λόγο (Broca), την αντιληπτική ικανότητα του ασθενή (Wernicke) ή συνδυασμός των δυο πιο πάνω (σφαιρική αφασία).
Ποιος είναι ο ρόλος του λογοπαθολόγου – λογοθεραπευτή;
Συνήθως μέσα στις πρώτες μέρες μετά το εγκεφαλικό επεισόδιο πρέπει ο ασθενής να επισκέπτεται τον λογοπαθολόγο – λογοθεραπευτή, ο οποίος εκτός από την βοήθεια που θα δώσει για την αποκατάσταση του λόγου και της ομιλίας, θα προσφέρει ελπίδες αποκατάστασης και οδηγίες στην οικογένεια του. Συχνά η διαμεσολάβηση και οι πληροφορίες του λογοπαθολόγου είναι πολύ σημαντικές για το ιατρικό προσωπικό που παρακολουθεί τον ασθενή. Παράλληλα ο λογοπαθολόγος είναι αναγκαίο να καθοδηγείται από τους θεράποντες ιατρούς νευρολόγους ή άλλους ειδικούς προκειμένου το πρόγραμμα αποκατάστασης που θα σχεδιασθεί να ανταποκρίνεται στις δυνατότητες και στις ανάγκες του ασθενούς.
Για να καθοριστούν τα σταδία της θεραπείας πρέπει πρώτα να εξακριβωθούν οι προβληματικές περιοχές. Αμέσως μετά, ορίζονται οι στόχοι και διασπώνται σε τμηματικές δραστηριότητες ούτως ώστε να εξακριβωθεί η δυνατότητα του ασθενούς σε κάθε δραστηριότητα και να σχεδιαστεί έτσι με τη συνεργασία του ιδίου και των οικείων του η καταλληλότερη παρέμβαση.
Προτού αρχίσει η οποιαδήποτε θεραπεία ο λογοθεραπευτής πρέπει να εντοπίσει τα αποτελέσματα της βλάβης που αποτελούν τα εσωτερικά εμπόδια και που διαταράσσουν την ομαλή λειτουργία του λόγου. Παράλληλα έχει να αντιμετωπίσει το περιβάλλον και τη στάση των άλλων απέναντι του ατόμου που παρουσιάζει το πρόβλημα, παράγοντες που συνιστούν τα λεγόμενα εξωτερικά εμπόδια.
Η θεραπεία
Μετά τον εντοπισμό των εμποδίων, ξεκινά η διαδικασία αποκατάστασης που επιτυγχάνεται με την ανάπτυξη των μετά-βλάβης δεξιοτεχνιών, με τη χρήση αντισταθμιστικών τεχνικών κατά την θεραπεία και με την αλλαγή δεξιοτεχνιών έτσι ώστε να διευκολυνθεί η επικοινωνία. Ο λογοθεραπευτής θα πρέπει να αναπτύξει αντισταθμιστικές στρατηγικές που να είναι αποτελεσματικές στον συγκεκριμένο ασθενή ώστε η επικοινωνία να μην επιτυγχάνεται μόνο στα πλαίσια της θεραπείας αλλά και στο φυσικό καθημερινό του περιβάλλον. Πρέπει λοιπόν να γνωρίζουμε ότι ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και διαφορετικός πρέπει να είναι και ο τρόπος αντιμετώπισης του. Η θεραπεία χτίζεται με βάση τα ‘θέλω‘ του ασθενή και της οικογένειας του.
Πότε παραπέμπουμε για λογοθεραπευτική εκτίμηση;
Εάν ένα άτομο που υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο παρουσιάζει μία ή και περισσότερες από τις ακόλουθες δυσκολίες θα πρέπει να παραπεμφθεί για λογοθεραπευτική αξιολόγηση:
- Ακατάληπτη ομιλία.
- Μη ρέουσα ομιλία , επηρεασμένη ποιότητα φώνησης , χαμηλή ένταση φωνής.
- Αδυναμία στους μύες της στοματικής κοιλότητας (π.χ. γλώσσα, χείλη).
- Δυσκολίες κατάποσης υγρής ή στερεάς τροφής (δυσφαγία).
- Προβλήματα αντίληψης, μνήμης, προσοχής, προσανατολισμού.
- Σημασιολογικές ή συντακτικές δυσκολίες λόγου.
- Δυσκολία εύρεσης λέξεων (ανομία).
- Παρουσία «κενού» λόγου – απουσία ρημάτων, ουσιαστικών, αντωνυμιών, άρθρων κατά την σύνταξη λόγου.
- Παρουσία «τηλεγραφικής» ομιλίας- κοφτές προτάσεις.
- Δυσκολία συμμετοχής σε συζήτηση.
- Δυσκολία αντίληψης και εκτέλεσης απλών και σύνθετων εντολών.
- Απουσία κριτικής σκέψης και δυσκολία επίλυσης προβλημάτων.
Γιάννης Γιάννακκας
Λογοπαθολόγος-Λογοθεραπευτής
Αρ. Μητρώου: 328
Ομογένειας και Γόρδωνος 46
Άγιος Γεώργιος Χαβούζας
Λεμεσός ΚΥ 3070
Τηλ. 96-6677 07, 25-934079, 25-932512
