Όπως το τραύλισμα, έτσι και η ταχυλαλία, είναι διαταραχές που σχετίζονται με την ροή της ομιλίας.

Η Αμερικάνικη Ένωση Ομιλίας, Λόγου, και Ακοής (American Speech-Language and Hearing Association – ASHA), έχει ορίσει την ταχυλαλια ως μια διαταραχή του ρυθμού της ομιλίας, η οποία χαρακτηρίζεται από γρήγορη ή/και δυσρυθμική ομιλία, αρθρωτικά ή/και φωνολογικά λάθη αλλά και ελλειμματική προσοχή.

Η αιτιολογία της ταχυλαλίας, όπως και του τραυλισμού, δεν έχει πλήρως εξακριβωθεί. Πιο κάτω παραθέτω μερικές από τις αιτιολογίες της ταχυλαλίας έτσι όπως δόθηκαν από επιστήμονες μέσα από μελέτες που έχουν κάνει διαχρονικά και σχετίζονται με την διαταραχή της ταχυλαλίας.

• WEST: Η ταχυλαλια είναι μια παραλλαγή του τραυλισμού
• ARNOLD (1974): Οφείλεται σε εκ γενετής γλωσσική αδυναμία
• WEISS (1964): Οφείλεται στη μη φυσιολογική λειτουργία των κεντρικών μηχανισμών της γλώσσας
• LIEBMAN: (α) Η κινητικού τύπου διαταραχή της ταχυλαλίας οφείλεται σε κιναισθητικές, σωματικές και κινητικές ανωμαλίες. (β) Η προληπτικού τύπου ταχυλαλία οφείλεται σε ακουστικές ανωμαλίες. Και στις δυο περίπτωσης ταχυλαλίας συνυπάρχουν και χαρακτηριστικά στοιχεία άλλων διαταραχών, των οποίων η διάγνωση είναι δύσκολη μεν, αλλά απαραίτητη για την εφαρμογή της σωστής θεραπείας.
• SEEMAN (1974): εντοπίζει τις κινητικές ανωμαλίες που συνοδεύουν τα συμπτώματα της ταχυλαλίας και τις ανάγει σε διαταραχές του στριοπαλλιδικού συστήματος.
• KNURA (HANDBUCH): Οφείλεται στις πρώιμες κεντρικές βλάβες, καθώς επίσης και την επίδραση φυσικών παραγόντων.
• LUCHSINGER (1963): Προτείνει να υπάρχει η διάκριση της ταχυλαλίας από την «καθαρή ταχυλαλία», η οποία δεν αποτελεί γλωσσική διαταραχή αλλά είναι ένα χαρακτηριστικό που το έχουν πολλοί άνθρωποι και συνίσταται στη γρήγορη-ρέουσα και χωρίς εμπόδια ομιλία.

Μέσα από έρευνες που έχει κάνει ο Lettmayer σχετικά με την προσωπικότητα του ατόμου με ταχυλαλία, ισχυρίζεται ότι πρόκειται για άτομα απότομα, άστατα, που τα διακρίνει η επιπολαιότητα και τα χαρακτηρίζει η αφηρημάδα. Λόγω της μειωμένης προσοχής και συγκέντρωσης, τα ακουστικά ερεθίσματα δεν εντυπώνονται. Επίσης, κατά τη διάρκεια του λόγου δεν πραγματοποιείται μια προηγούμενη εσωτερική σύλληψη του λόγου, όπως συμβαίνει στους κανονικούς ομιλητές, με αποτέλεσμα η προσπάθεια για συνεχή λόγο να επισπεύδει το ρυθμό ομιλίας και συ¬νέπεια αυτού είναι να έχουμε ταχυλαλία.

Σε άλλες έρευνες που έχει κάνει ο Weib, μας πληροφορεί ότι αυτό τα άτομα με ταχυλαλία δεν σκέφτονται με συγκεκριμένες λέξεις, αλλά αφηρημένα. Η διαταραχή αυτή της ομιλίας έχει αντίκτυπο και στις κινήσεις του σώματός του, οι οποίες είναι απότομες, βιαστικές, χωρίς ρυθμό. Είναι δυσκίνητο άτομο στις χορευτικές φιγούρες και στις γυμναστικές ασκήσεις.

Χαρακτηριστικά κλινικής εικόνας ενός ατόμου με ταχυλαλια:

• Μιλάει ”πάρα πολύ γρήγορα” σαν συνολική εντύπωση ή με βάση τον αριθμό των συλλαβών ανά λεπτό.
• Ακούγεται “άρρυθμος”.

• Οι παύσεις του είναι είτε πολύ σύντομες, είτε διαρκούν πολύ ή είναι τοποθετημένες εσφαλμένα.

• Μπερδεμένη, αποδιοργανωμένη γλώσσα ή επικοινωνιακές δεξιότητες.
• Μικρή επίγνωση των προβλημάτων ευχέρειας και ρυθμού που αντιμετωπίζει.
• Προσωρινή βελτίωση όταν του ζητηθεί να “επιβραδύνει” ή “να δώσει προσοχή” στην ομιλία (ή όταν μαγνητοφωνείται).
• Εσφαλμένη ή ασυνάρτητη προφορά των ήχων ομιλίας ή παράλειψη των μη τονισμένων συλλαβών σε μεγαλύτερες λέξεις.
• Ομιλία που είναι δύσκολο να κατανοηθεί.
• Ύπαρξη συγγενών που τραυλίζουν ή παρουσιάζουν ταχυλαλία.
• Κοινωνικά ή επαγγελματικά προβλήματα που προκύπτουν από τα συμπτώματα της ταχυλαλίας.
• Μαθησιακές δυσκολίες που δεν σχετίζονται με νοητική υστέρηση.
• Κακός γραφικός χαρακτήρας.
• Διάσπαση προσοχής, υπερκινητικότητα ή ελλειμματική προσοχή.

• Δυσκολίες στην ακουστική αντίληψη.

Πώς γίνεται η διάγνωση της ταχυλαλίας;

Η διαδικασία αξιολόγησης είναι συχνά αρκετά εκτεταμένη και μπορεί να απαιτηθούν περισσότερες από μια συνεδρίες. Μπορεί επίσης να απαιτηθεί η συμβολή άλλων ειδικών, όπως οι εκπαιδευτικοί, οι ειδικοί παιδαγωγοί, οι ψυχολόγοι, ή νευρολόγοι. Κατά την αξιολόγηση, θα πρέπει προφανώς να ληφθεί υπόψη το πρόβλημα ταχυλαλίας, καθώς επίσης και κάθε πρόβλημα που μπορεί να συνυπάρχει, όπως είναι το στοματο-κινητικό και το γλωσσικό πρόβλημα, η δυσκολία στην προφορά και τη μάθηση ή τα κοινωνικά προβλήματα. Εάν το άτομο με ταχυλαλία βρίσκεται σε σχολική ηλικία, θα  είναι καλή ιδέα να γίνει μία ολοκληρωμένη δοκιμή ακαδημαϊκής επίδοσης (π.χ., μαθηματικά, γραφή και ανάγνωση).

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η θεραπεία που ακολουθείται γι’ αυτά τα άτομα είναι ένας συνδυασμός παιδαγωγικών και ψυχολογικών ασκήσεων και στοχεύει στην υιοθέτηση ενός νέου τρόπου ομιλίας με ταυτόχρονη ενίσχυση του ακουστικού ελέγχου από τον ίδιο τον πάσχοντα.

Εξετάζεται, επίσης, ο γραπτός λόγος του, για να βρεθούν πιθανές δυσκολίες και προβλήματα, χωρίς να παραβλέπονται και οι ψυχολογικές-κοινωνικές συνθήκες μέσα στις οποίες αυτός ζει.

Η θεραπευτική προσέγγιση των ατόμων αυτών παρουσιάζει δυσκολίες, γιατί τα ίδια δεν έχουν συνειδητοποιήσει το βιαστικό τρόπο της ομιλίας τους και δεν υποφέρουν από συναισθήματα κατωτερότητας. Αντίθετα, πολλές φορές, εάν τυχαίνει να είναι και ευφυή, παρουσιάζονται με συναισθήματα ανωτερότητας. Έτσι, λείπει από τέτοια άτομα το κίνητρο για αυτοβελτίωση που θα τους επέτρεπε να εργαστούν προς την κατεύθυνση της καλλιέργειας της αυτοκυριαρχίας τους.

Είναι, λοιπόν, έργο του θεραπευτή η ευαισθητοποίηση αυτού του ατόμου, ώστε να κατανοήσει το ίδιο τη δυσαρμονία της συμπεριφοράς του, να εξασκήσει τον αυτοέλεγχό του και να επιβληθεί στον εαυτό του.

Στην περίπτωση της διαταραχής αυτής εφαρμόζεται μια εκπαίδευση με γυμναστική – μουσική – ρυθμική και μουσικορυθμική. Η θεραπευτική αγωγή που βασίζεται στη γυμναστική μαθαίνει σ’ αυτό το άτομο να κυριαρχεί στο σώμα του.

Ο Seeman υποστηρίζει ότι η εκμάθηση ενός ρυθμού από τα άτομα αυτά, τα βοηθά να καλλιεργήσουν την αυτοκυριαρχία τους. Η μουσική τους εκπαίδευση ολοκληρώνεται με το τραγούδι, που είναι μια κα¬λή άσκηση για την αναπνοή και τη φωνή και βοηθά επίσης στη ρυθμική ομιλία.

Στη συνέχεια, ο θεραπευτής χρησιμοποιεί μαγνητόφωνo για να καταγράψει μια συνομιλία αυτού του ατόμου, με σκοπό να συνειδητοποιήσει αυτό το ίδιο τον τρόπο που μιλά, αλλά και να ευαισθητοποιηθεί παραπέρα, ώστε να ελέγχει το ίδιο την ομιλία του. Εξασκείται στο να δείχνει κατανόηση στον ειρμό της σκέψης των συνανθρώπων του, ώστε να γίνει τελικά ένας σωστός ακροατής.

Οι ασκήσεις ακρόασης μπορούν να λάβουν ποικίλες διδακτικές μορφές, π.χ. ακούω το συνομιλητή και κρατάω σημειώσεις. Στη συνέχεια, ο θεραπευτής ελέγχει με σχολαστικότητα το περιεχόμενο αυτών των σημειώσεων και ιδιαίτερα της κατανόησης. Με ερωτήσεις επιμένει στον τύπο, ενώ επαναλαμβάνει συνεχώς θεραπευτικές συμπεριφορές που βοηθούν τη λειτουργία της προσοχής.

Το επόμενο βήμα του θεραπευτή είναι να οδηγήσει αυτό το άτομο πρώτα να σκέπτεται και μετά να μιλά. Εκτός από τις ασκήσεις που έχουν σκοπό την ενίσχυση της προσοχής και της συγκέντρωσης, εφαρμόζονται και ασκήσεις που επιτρέπουν τη συμμετοχή όλων των αισθήσεων και ταυτόχρονα κάνουν χρήση και των λεπτών κινήσεων των χεριών.

Η Κreixner Friederike προτείνει θεραπεία με εικόνες σε δύο μορφές:

Εικόνες ανεξάρτητες η μία από την άλλη, που το παιδί καλείται να περιγράψει. Εικόνες που έχουν νοηματική συνέχεια μεταξύ τους. Αυτές αποκαλύπτονται μία-μία στο παιδί, που πρέπει για την καθεμία να κάνει ένα σχόλιο και να τις συνδυάσει κατάλληλα, ώστε να δημιουργήσει μια ιστορία. Οι ασκήσεις, όμως, αυτές μπορούν να ακολουθήσουν και μια άλλη μορφή: το παιδί από μια σειρά εικόνων που έχει μπροστά του τραβάει δύο που να έχουν σχέση μεταξύ τους, όπως για παράδειγμα μία που απεικονίζει ένα μήλο και μία που απεικονίζει ένα καλάθι, και σχηματίζει απλές προτάσεις, π.χ. βάζω το μήλο στο καλάθι. Ο θεραπευτής μπορεί, επίσης, δίνοντας απλές σειρές εικόνων να προκαλεί συζήτηση με απλές ερωτήσεις του τύπου:
. ποιος παίζει;
. με ποιον παίζει; κ.λπ.

Ο λόγος του παιδιού μπορεί ταυτόχρονα να συνοδεύεται από ρυθμικές κινήσεις: παλαμάκια, χτυπήματα ή ρυθμικές κινήσεις των ποδιών. Αυτή η περιγραφή των εικόνων από το παιδί βοηθά στην ελεύθερη διήγηση, στον τελικό δηλαδή στόχο της θεραπείας, και πρέπει να προσφέρονται πολλές ευκαιρίες στο παιδί για ελεύθερη διήγηση.

Λάβετε υπόψη σας ότι οι συμβουλές και οι τεχνικές που μοιράζονται σε αυτό το blog παρουσιάζονται μέσα από μελέτες αλλά δεν αποτελούν την «θεραπεία» στο πρόβλημα αφού υπάρχουν πολλοί παράγοντες που πρέπει να συνυπολογιστούν. Μοναδικός στόχος είναι να δοθεί η σωστή κατεύθυνση προς εσάς, βοηθώντας το παιδί σας με την ομιλία του. Επιπλέον, η πληροφορίες αυτές δεν έχουν σκοπό στο να αντικαταστήσουν τις αποφάσεις του λογοπαθολόγου /λογοθεραπευτή σας ή κάποιού άλλου επαγγελματία.

Sources: ASHA, Greek Social Research