Η εξώθηση της γλώσσας (tongue thrust), είναι η κοινή ονομασία για την κατάσταση της στοματοπροσωπικής μυϊκής ανισορροπίας, ενός ανθρώπινου μοτίβου συμπεριφοράς, στο οποίο η γλώσσα προεξέχει μέσα από τους πρόσθιους κοπτήρες κατά την κατάποση, την ομιλία, και ενώ βρίσκεται σε κατάσταση ηρεμίας (Jalaly, Ahrari, &Amini, 2010)
Είδη Εξώθησης Γλώσσας
Εντοπίζουμε έξι είδη εξώθησης γλώσσας.
Το πρώτο είναι η πρόσθια χασμοδοντία (anterioropenbite) ή αλλιώς η πρόσθια ανοιχτή δήξη, η οποία είναι ο πιο κοινός τύπος εξώθησης της γλώσσας. Σε αυτήν την περίπτωση, τα εμπρόσθια χείλη δεν κλείνουν και το άτομο έχει συχνά το στόμα ανοιχτό με τη γλώσσα να προεξέχει πέρα από τα χείλη. Η πρόσθια χασμοδοντία μπορεί να οριστεί ως ανωμαλία σύγκλιση της πρόσθιας περιοχής του οδοντικού τόξου. Όταν εκτείνεται στο οπίσθιο τμήμα, ονομάζεται συνδυασμένη ανοικτή δήξη(combinedopenbite). Μεταξύ των ανωμαλιών σύγκλεισης που υπάρχουν, η πρόσθια χασμοδοντία είναι μια από τις πιο διαδεδομένες και έχει αρκετάαπαιτητική θεραπεία (deFelício, Ferreira, C. L. P, deOliveira, &daSilva, 2009).
Το δεύτερο είδος εξώθησης της γλώσσας είναι η πρόσθια εξώθηση (anteriorthrust), στην οποία οι πρόσθιοι κοπτήρες, προεξέχουν, ενώ οι κάτω κοπτήρες ωθούνται από το κάτω χείλος.Αυτό το είδος της ώθησης της γλώσσας γενικά συνοδεύεται από έναν ισχυρό γενειακό μυ (mentalis)(Xu, Zeng, &Xu, 2016).
Ο τρίτος τύπος είναι η μονομερής εξώθηση, Στην περίπτωση αυτή η εξώθηση της γλώσσας γίνεται προς τις πλαϊνές πλευρές των μπροστινών δοντιών. Η δήξη είναι χαρακτηριστικά ανοιχτήσε κάθε πλευρά. Η δήξηπαρουσιάζεται μόνο από τη μία πλευρά και όχι από την άλλη λόγω της μονομερούς στάσης / ώθησης της γλώσσας (Tulley, 1969).
Ο τέταρτος τύπος είναι η διμερής εξώθηση της γλώσσας, στην οποία το πρόσθιο δάγκωμα είναι κλειστό. Τα οπίσθια δόντια στους οπίσθιους γομφίους μπορεί να είναι ανοιχτά και στις δύο πλευρές, και αυτό το είδος της εξώθησης είναι αρκετά δύσκολο να διορθωθεί (Tarvade&Ramkrishna, 2015).
Το πέμπτο είδος είναι η διμερής πρόσθια χασμοδοντία, στην οποία το δάγκωμα είναι εντελώς ανοικτό και στις δύο πλευρές, συμπεριλαμβανομένων των πρόσθιων δοντιών. Τα μόνα δόντια που αγγίζουν είναι οι γομφίοι. Αυτός ο τύπος συνδέεται επίσης με άτομα που έχουνμεγάλη γλώσσα (Kulkarni& Lau, 2010).
Το έκτο είδος εξώθησης είναι η κλειστή δήξη, στην οποίααμφότερα τα άνω και κάτω δόντια απλώνονται και επεκτείνονται προς τα έξω, όπως φαίνεται στην εικόνα (Tarvade & Ramkrishna, 2015).
Διάγνωση
Σε πολλές περιπτώσεις ο ασθενής έχει σταλεί στον λογοθεραπευτή από κάποιον οδοντίατρο ή ορθοδοντικό ο οποίος υποψιάζεται ότι ένα μυολειτουργικό πρόβλημα μπορεί να υπάρχει. Είναι ευθύνη του λογοθεραπευτή να διευκρινίσει ειδικά εάν ενδείκνυται ή όχι θεραπεία εξώθησης της γλώσσας(Pierce, 1993).
Η λογοθεραπευτική παρέμβαση στην αντιμετώπιση και διαχείριση της εξώθησης της γλώσσας, αποτελεί ένα σημαντικό μέρος της ευρύτερης διαχείρισης της διαταραχής. Οι λογοθεραπευτές παρέχουν τις υπηρεσίες αυτές, συνήθως ως μέλη συνεργατικών ομάδων, που μπορεί να περιλαμβάνουν και άλλους επαγγελματίες υγείας, όπως παθολόγοι, ορθοδοντικοί, οδοντίατροι κτλ., αλλά μπορούν επίσης να περιλαμβάνουν και την οικογένεια του ασθενούς (Orofacial Myofunctional Disorders, 2016).
Η απάντηση στο εάν ένας ασθενής έχει εξώθηση της γλώσσας μπορεί να βασίζεται σ’ ένα ολοκληρωμένο έλεγχο των στοματικών δομών του ασθενή και της λειτουργίας της γλώσσας κατά τη διάρκεια της κατάποσης , της ομιλίας και ξεκούρασης. Ο ασθενής μπορεί να παρουσιάζει ή να μην παρουσιάζει όλα τα χαρακτηριστικά που σχετίζονται με την αντικανονική κατάποση, καθώς υπάρχει μεγάλη διαφοροποίηση στην στοματική συμπεριφορά ανάμεσα σ’ αυτούς που καταπίνουν κανονικά (Orofacial Myofunctional Disorders, 2016).
Μερικές φορές η απόφαση πρέπει να είναι ποσοτική. Πόσο πίεση ασκεί η γλώσσα στα δόντια; Πόση κίνηση στους μύες του προσώπουείναι υπερβολική; Πόσο ψηλή και στενή μπορεί να είναι η υπερώα χωρίς να γίνεται υπερβολικά ψηλή και στενή; (Ruscello, 2008).
Πρέπει να καταστεί σαφές από τώρα ότι κανένα διαγνωστικό κριτήριο δεν αποτελεί τη βάση για να βρούμε μία κανονική ή μία αντικανονική κατάποση. Ο εξεταστής πρέπει να κοιτάξει προς όλες τις αποδείξεις δηλαδή το ιστορικό, σχετικές στοματικές συμπεριφορές, θέση της γλώσσας και κίνηση της κατά τη διάρκεια της κατάποσης και ηρεμίας, της άρθρωσης και σύγκλισης. Όταν όλες αυτές οι πληροφορίες ληφθούν υπ’ όψη από τον καλώς εκπαιδευμένο, έμπειρο λογοθεραπευτή σπάνια υπάρχει μια αμφιβολία για το εάν ή όχι ένας ασθενής έχει εξώθηση της γλώσσας(Pierce, 1993).
Προτού κάποιος ασθενής θεωρηθεί ότι έχει εξώθηση γλώσσας πρέπει να παρουσιάζει μια σχετική κακή οδοντική σύγκλειση (Ruscello, 2008). Σε κάποια άτομα η εξώθηση γλώσσας γίνεται ακόμη πιο αναγνωρίσιμη κατά τη διάρκεια της ορθοδοντικής θεραπείας γιατί όσο ανοίγει η δήξη η γλώσσα είναι ελεύθερη να εξωθηθεί κι άλλο μπροστά(Weiss&VanHouten, 1972).
Πολλοί άνθρωποι καταπίνουν όλη τους τη ζωή με εξώθηση γλώσσας και ποτέ δεν είχαν πρόβλημα με τα δόντια ή την ομιλία. Σε κάθε περίπτωση δεν ξέρουμε το γιατί. Εμείς συνιστούμε τους όρους βλαπτικό και επιβαρυντικό για να δείξουμε τη διαφορά μεταξύ ενός μοντέλου εξώθησης της γλώσσας που δεν φαίνεται να προκαλεί κάποια βλάβη και μια που να σχετίζεται στενά με δυσκολία σύγκλισης και/ή δυσκολία στην άρθρωση. Εάν δεν παρατηρείται ή δεν αναγνωρίζεται ένα πρόβλημα στην άρθρωση ή στα δόντια τότε θεραπεία για την εξώθηση της γλώσσας δεν απαιτείται(Pierce, 1993). Οπότε αντιλαμβανόμαστε πόσο σημαντικός κρίνεται ο ρόλος της έγκυρης διάγνωσης και της σωστής αξιολόγησης (Harmon, 2016)
Πηγή: Απόσπασμα από την πτυχιακή εργασία με θέμα: «Το Φαινόμενο Εξώθησης της Γλώσσας (tongue thrust) και η Αντιμετώπισή του από το Λογοθεραπευτή.»
